Hypnose methoden
Hypnose is op zichzelf geen therapie, maar kan wel een zeer bruikbaar hulpmiddel zijn bij alle bekende vormen van psychotherapie. Echte hypnotherapie is een specialistisch vak, gekenmerkt door een specifieke communicatie tussen cliënt en therapeut. De laatste luistert met toegewijde aandacht naar wat de cliënt vanuit het onbewuste naar boven brengt en vindt daarin zowel wat de klacht veroorzaakt als wat de oplossing moet zijn.
Bij hypnotherapie gaat het om een nuancegevoelig proces, waarbij een therapeut in staat moet zijn tot zorgvuldig luisteren, specifiek taalgebruik en kundig toepassen van motivatietechnieken. Er is veel gepubliceerd over de invloed van taal op ons gedrag en de rol die ons onderbewuste daarbij speelt.
Met gebruikmaking van hypnose is het mogelijk de oorzaak van het ontstaan van al of niet problematisch gedrag en overtuigingen en allerlei andere vormen van overlevingsstrategieën op te sporen. Mensen hebben geleerd om dingen te vergeten en weg te stoppen. Dat maakt, zeker als het om nare dingen of zelfs traumatische ervaringen gaat, overleven mogelijk. Vandaar dat je vaak ook niet meer weet wat de oorzaak is van problemen of gedrag.
Met hypnotherapie zijn deze zaken op te sporen, aan te pakken en te veranderen, waardoor moeizaam overleven (toen alles, voor jezelf vaak om onduidelijke reden, zo belastend was) weer voluit leven wordt. Hypno-psychotherapie is niet alleen effectief bij psychische klachten; het unieke van deze therapie is dat díe lichamelijke processen, die onbewust via het autonome/vegetatieve zenuwstelsel verlopen ook kunnen worden beïnvloed: denk maar aan de regeling van je bloeddruk, je ademhaling, je spijsvertering, je stofwisseling, maar ook je hormoonhuishouding, etc.
Afhankelijk van oorzaak en ziektegeschiedenis heeft hypno-psychotherapie, zelfs in chronische gevallen veelal een gunstig effect op de dosering van geneesmiddelen, dit laatste dan wel in overleg met de huisarts en/of specialist! De ervaring toont aan dat door de werkwijze van hypno-psychotherapie de behandelduur ten opzichte ván en waar nodig in samenwerking mét andere therapievormen, aanzienlijk kan worden bekort.
Methoden die ingezet kunnen worden in combinatie met trance:
Regressie
Onder regressie wordt verstaan het in gedachten teruggaan in de tijd. Verdrongen ervaringen kunnen hierbij worden herbeleefd en strategieën die ontwikkeld zijn om overeind te blijven worden herkend.
Bewustmaking van het verband tussen hedendaags gedrag en de belastende ervaringen in het verleden schept de mogelijkheid tot herprogrammeren.
Zo kunnen oude blokkades die oorzaak zijn van je huidige psychische en /of lichamelijke problemen worden opgeheven.
Een belangrijke therapeutische interventie bij het toepassen van regressie is innerlijk kindwerk; het werken met je jonger innerlijk deel wat mogelijk, onder invloed van pijnlijke omstandigheden, is afgesloten van het heden, en waarmee in trance contact kan worden gemaakt. Pijn in het verleden kan op de plaats waar het ontstond worden geheeld. In je kindertijd werden de fundamenten gelegd voor wie je nu bent. In de ontmoeting met je innerlijk kind ontstaat bewustwording van de manier waarop tekortkomingen zijn ontstaan. Je persoonlijke geschiedenis kan niet herschreven worden. Wat wél kan is werken aan acceptatie en vergeving waardoor er heling ontstaat.
Levenslijntechniek
Deze techniek (ook wel time line therapy genoemd) is als vorm van NLP gecombineerd met trance. De techniek is overzichtelijk doordat je levensloop gesymboliseerd wordt door een denkbeeldige lijn in de ruimte. Op de lijn ervaar je (geassocieerd) bij elke stap die je doet allerlei belevingen, die weggestopt waren maar die dan spontaan in je op komen, compleet met hoe en wanneer het was. Je beleeft ze weer in het moment met de erbij horende emoties. Naast de lijn kun je van een afstand (gedissocieerd) naar je levenslijn en de gebeurtenissen kijken. Je kunt dan letterlijk wat afstand nemen om wat toen gebeurde te herkaderen.
Zowel ernstige trauma ’s als “gewone” nare ervaringen worden toegankelijk en kunnen op een rustige manier verwerkt worden, waardoor de beleving ervan blijvend wordt veranderd. Alles valt als het ware op z’ n plek, wat gebeurt op onbewust niveau. Het is een methode die weggestopte belevingen naar boven brengt in een rustige, beheerste setting. Ernstige trauma ’s worden weer toegankelijk zonder dat je terecht komt in diep emotionele gemoedstoestanden en de beleving daarvan kan veranderd worden.
Met behulp van deze techniek breng je structuur in onoverzichtelijke en chaotische emotionele situaties, zoals wanneer gebeurtenissen van vroeger en nu door elkaar heen lijken te lopen, als je toekomst beperkt lijkt door wat plaats vond in je verleden of als je heden onder druk gezet lijkt door wat de toekomst je zou kunnen brengen. De techniek geeft een prima inzicht in je eigen, je als cliënt ter beschikking staande hulpbronnen en leert je die, waar en indien nodig, toe te passen
Sociaal Panorama
Als sociaal wezen zijn anderen belangrijk voor je. Ook innerlijk, hoe ze je denken en doen niet slechts beïnvloeden, maar soms zelfs geheel bepalen. Immers, je bent blootgesteld geweest aan en gevormd door allerlei anderen, die een belangrijke rol speelden in je leven en die vaak tot op de dag van vandaag nog belangrijk voor je zijn, hetzij in positieve of negatieve zin.
Sociaal panorama methode is evenals familieopstellingen een instrument waarmee je de sociale beleving als in een driedimensionale reconstructie kunt onderzoeken en veranderen. Belangrijk, want representatie van sociale constructies bepaalt de interactie. Het lijkt zo vanzelfsprekend, maar je bent je er eigenlijk maar zelden van bewust. Het is dan ook een reis door je onbewuste. Ondanks het feit dat sociale constructies onbewust zijn, automatisch ontstaan en van persoon tot persoon verschillen, zijn ze toch zichtbaar te maken. Er zijn patronen in te herkennen en er kan indien nodig verandering worden aangebracht. Aan het werken met deze techniek in Nederland heeft de sociaalpsycholoog Lucas Derks een grote bijdrage geleverd.
Werken met persoonlijkheidsdelen
Persoonlijkheidsdelen zijn deelaspecten van de persoonlijkheid. Dit kunnen bijvoorbeeld emoties, gedragingen of karaktertrekken zijn.
Het gaat om delen die zijn ontstaan in de loop der jaren en die zich nog steeds gedragen op een manier die ooit zinvol was in de tijd dat het (nu storende) gedrag ontstond, maar dat nu niet meer is. Door deze delen, geïsoleerd van de invloed van andere delen, aan het woord te laten worden de bedoelingen van zo ‘n subpersoonlijkheid duidelijk en de gebruikte methoden kunnen verbeterd worden. Dit kan omdat zo ’n subpersoonlijkheid over dat specifieke onderwerp waarover het gaat vaak heel zuivere antwoorden op mijn vragen geeft en er ook onderhandeld kan worden over door jou zelf uitvoerbare veranderingen. Door zo met diverse subpersoonlijkheden van je te onderhandelen over gedragsverandering (in ruime zin, ook over emoties en gedachten) ontstaat een innerlijke discussie. Zo kom je (en dat is meteen ook de kracht van deze therapievorm) vanuit je eigen persoon met haalbare oplossingen.
BJT Bevrijd Jezelf Techniek (afgeleid van EFT)
Het werkingsmechanisme van BJT als methode om van psychische of lichamelijke klachten af te komen heeft als basis het opheffen van stoornissen in het energetisch systeem van het lichaam.
Volgens Gary Craig (de grondlegger van EFT, van origine ingenieur) hebben negatieve emoties altijd te maken met het energiesysteem van het lichaam. EFT is gebaseerd op de ontdekking dat disbalans in het energiesysteem van het lichaam een enorm effect heeft op je psychologische gesteldheid.
Het heeft met acupunctuur gemeen, dat er invloed wordt uitgeoefend op de subtiele energieën die door het lichaam lopen. Dit wordt bewerkstelligd door aantikken met de vingertoppen van meridiaanuiteinden op diverse plaatsen op het lichaam (het gezicht, de borstkas en de handen, in deze volgorde). Dat kloppen op de eindpunten van energiemeridianen (als onderdeel van het energiesysteem) heeft grote invloed op je emotionele en fysieke gezondheid.
Tijdens het kloppen op deze meridiaanuiteinden wordt gewerkt met het uitspreken van affirmaties die passend zijn bij het onderwerp waarvoor de methode wordt ingezet. De gedachte hierachter is is dat er zowel ruimte is voor het doel waar je naartoe wilt werken met de positieve gevoelens en energie die daarbij horen, als voor de klacht en wat daarbij hoort waar je vanaf wilt.
Het bevrijdt van negatieve en belastende emoties, het heft verborgen hindernissen op die je beletten je capaciteiten ten volle te benutten. Het verdrijft onrust, gejaagde gevoelens en zenuwachtigheid, zodat kalmerende tabletjes, roken, drinken of overeten niet meer hoeven. BJT is ook prima in te zetten bij lichamelijke klachten en in combinatie met andere methoden
DRT Distraction Reprocessing Therapy (afgeleid van EMDR)
DRT is een vorm van traumatherapie en goed in te zetten wanneer er sprake is van chronisch trauma en/of diffuse angst. Bij DRT maakt de therapeut evenals EMDR gebruik van de bekende vingerbewegingen. Terwijl de cliënt de vinger van de therapeut volgt, houdt hij zijn aandacht bij een emotie of lichaamsgevoel. Door het steeds heen en weer bewegen van de ogen worden de linker- en rechterhersenhelft gestimuleerd en aspecten van het verleden en de toekomst visueel en gevoelsmatig door elkaar geschud. Ook de functies van de linker- en de rechterhersenhelft worden met elkaar vermengd. Emoties worden hierdoor losgekoppeld van het denken en van situaties, zodat er een intense beleving van gevoelens kan ontstaan.
Vaak wordt in eerste instantie het negatieve gevoel eerst heftiger beleefd. Van daaruit ontstaat er een positief gevoel, met bijbehorende nieuwe inzichten en overtuigingen.
Deze transformatie van negatief naar positief is het doel van de sessie.
Imaginatietherapie/visualisatie
Eigenlijk is dit een verzamelnaam voor verschillende visualisatietrainingen en innerlijke ervaringsgerichte technieken, gecombineerd met een verscheidenheid aan psychotherapeutische interventies, waarbij soms hypnotische trance wordt toegepast. Het gaat steeds om onbewust plaatsvindende processen wanneer je je een voorstelling probeert te maken van abstracte zaken als ideeën en suggesties. Omgekeerd ook kan de methode worden gebruikt om iets (problematisch) wat werkelijk plaatsvond te vertalen in een abstractie, zoals een metafoor of een fantasie.
Door daarin elementen te veranderen en weer terug te vertalen naar de werkelijkheid blijken de daarin voorkomende feiten anders beleefd te worden. Imaginatietherapie kan zowel bij emotionele en psychische problemen van allerlei aard als bij levensvragen hulp bieden. Bij de ontwikkeling van imaginatietherapie speelt het werk van de bekende psychiater C.G. Jung een grote rol, die veel heeft gepubliceerd over het onderbewuste.
Als mens heb je altijd wel een beeld van jezelf en van hoe je in het leven staat, of je je leven leeft zoals het zich aandient, of dat je het beleeft als een opgave of een uitdaging waar je voor staat. Zo ook vast wel over probleemoplossing. Imaginatie als therapie is het begeleid vormen van beelden, dat staat centraal. Beelden zijn de bouwstenen van de psyche. Je impulsen, gedachten, gevoelens en concrete gedragingen worden voor een heel groot deel bepaald door de innerlijke beelden die je hebt. Verbeelden is de manier waarop je geest informatie codeert, opslaat en verwerkt. Want het beeld is de meest geconcentreerde vorm van informatie. Omdat het beeld dus als het ware de kern van je psychische beleving raakt, is imaginatietherapie een zeer effectieve therapie (mits juist toegepast uiteraard).
Het behoort tot de psychotherapeutische technieken die enerzijds diepere lagen in de psyche snel kunnen openleggen en anderzijds daarin het zelf-oplossingen-vindende vermogen en de ongekende psychische mogelijkheden kunnen mobiliseren. Als het lukt dat contact te krijgen, dan blijkt dat het veelal een betekenisvolle beleving is met, op den duur, gevolgen voor je gevoelsleven, je denken en je concrete gedrag. De beelden die belangrijk bleken in therapie en waaraan een positieve ankering gegeven is hebben vaak ook op lange termijn een positief effect op je. Ze blijven je bij en worden een bron van inspiratie, steun en zingeving.