Als hoogsensitieve persoon (HSP’er ) heb je een zeer gevoelig zenuwstelsel met als gevolg dat je intuïtief meer informatie, stemmingen en prikkels oppikt dan anderen. Ook zintuiglijke prikkels (als zien, horen, voelen, ruiken en proeven) komen sterker door. Alles wordt intenser beleefd. Ook doe je meer met intuïtief en zintuiglijk aangeleverde informatie, in die zin dat je over alles wat binnenkomt veel meer nadenkt. Dit teveel aan indrukken en prikkels ervaar je zelf vaak als belastend en je hebt vaak meer tijd nodig om hiervan te herstellen. Vandaar dat je de neiging hebt je af en toe terug te trekken om bij te komen en je energie weer op peil te krijgen.
Vervelend is wel dat hierdoor anderen je nogal eens ten onrechte aanzien voor verlegen, bang, zwak of ongezellig. Niet terecht, omdat door je gevoeligheid het gewoon nodig is eerder je grenzen aan te geven. Het maakt wel dat je zelf ook vaak het gevoel hebt anders te zijn dan anderen (wat je ook bent, al is dat niet alleen maar negatief) en wat als negatief kan worden ervaren vanuit het besef dat hoogsensitiviteit in de westerse cultuur niet erg wordt gewaardeerd. Daardoor kun je als HSP onterecht het gevoel krijgen dat er iets aan je mankeert.
Het is helpend je te realiseren, dat je er zelf voor kiest om soms alleen te zijn. In termen van ‘angst voor afwijzing’, je aangepraat door mensen die je als verlegen zien en wat je zelf soms geneigd bent te geloven: je wórdt niet afgewezen, maar jij wijst af. Daar is niks mis mee; wat geldt als gangbaar is niet jouw ideale manier om in het leven te staan. Je hebt recht op het scheppen van je eigen voorwaarden en levensomstandigheden.
Drukke sociale gebeurtenissen met een overdaad aan prikkels en invloeden, door anderen meestal als plezierig ervaren, zijn voor jou vaak te prikkelend en dus iets om te vermijden. Door je tijdelijk terug te trekken kun je je weer opladen en je energie weer op peil krijgen. Overigens bestaan er naast de “stereotiepe” introverte HSP’ers, ook wel extraverte hoogsensitieve mensen.
Hoogsensitiviteit heeft veel positieve kanten. Je leert vaak snel en zonder moeite en je hebt een brede belangstelling. Je bent zorgzaam en meevoelend en hebt snel inzicht in situaties waardoor je met originele en creatieve oplossingen kunt aankomen. Je hebt een sterke intuïtie en interesse en inzicht in spirituele zaken. Snelle actie is vaak niet je stijl (al zijn er uitzonderingen). Als HSP’er overzie je de consequenties en ben je vooral voorzichtig.
Te lang en te veel blootstaan aan een veelheid van (te sterke) stimuli zou voor jou leiden tot overspanning en stress. Door de omgeving wordt hoogsensitiviteit echter niet altijd begrepen en gewaardeerd. Vooral niet omdat in onze cultuur het verstand de boventoon voert en niet het gevoel. Dit speelt al bij heel jonge kinderen.
Een hoogsensitief klein kind zal voorzichtig moeten wennen aan nieuwe dingen en veranderingen. Het kan angstig reageren op te veel geluid, harde stemmen en daardoor als niet sociaal worden gezien. Maar als er begripvol wordt omgegaan met hun hoogsensitiviteit ontwikkelen ze zich vaak snel, ze zijn creatief en zich zeer bewust van hun omgeving.
Problemen kunnen ontstaan door het je zo anders voelen. Het stelt je buiten de veiligheid van binnen de groepsnorm te vallen en kan leiden tot negatieve stemmingen. Maar ook voel jij feilloos stemmingen van anderen aan, en je reageert daarop, wat maakt dat je je doodmoe kan voelen. Vooral in een groep speelt dat erg, vandaar dat je absoluut geen groepsmens bent. Dat je je zo moe voelt, komt doordat je dingen aanvoelen nou eenmaal met je lichaam doet. Als je dat negeert, doordat je door je omgeving continu ‘gepusht’ wordt mee te gaan in de ‘mainstream’, gaat je lijf steeds sterkere signalen afgeven om ‘jou bij jezelf te houden’. Want doe je jezelf geweld aan, door daarop niet adequaat te reageren, dan raakt de samenwerking tussen jouw lichaam en geest uit balans. En dat merk je door chronisch vermoeid of depressief te worden.